a) Wykonawca testamentu powinien zarządzać spadkiem, spłacić długi spadkowe, wydać spadkobiercom majątek, który został im przyznany w testamencie, a także wykonać zapisy i polecenia. Autor testamentu może jednak dokładnie określić do czego zobowiązany jest wykonawca testamentu i w jaki sposób ma sprawować swoje obowiązki,
b) Ponadto wykonawca testamentu powinien dołożyć wszelkich starań aby cały spadek został utrzymany w należytym stanie (tzn. żeby chronił go w czasie niebezpieczeństwa czy też dbał o to by przedmioty należące do spadku się nie zepsuły). Należy tutaj nadmienić, że wykonawca testamentu – zanim rozda określone przedmioty spadkobiercom – posiada cały spadek i się nim opiekuje,
c) W razie jakichkolwiek kłótni (spadkobiercy mogą uznać, że wykonawca testamentu nieprawidłowo wypełnia wolę zmarłego) wykonawca może pozywać do sądu w związku z wykonywaniem swoich obowiązków, ale też może sam być pozywany,d) Wykonawca testamentu nie może dokonać podziału spadku ani wystąpić do sądu z wnioskiem o dokonanie podziału spadku,
e) Wykonawca testamentu może też złożyć w sądzie wniosek o spis inwentarza (czyli spis całego majątku, który wchodzi do spadku). Wzór takiego wniosku można znaleźć powyżej.
W razie wątpliwości, że cały majątek spadkowy został spisany wykonawca testamentu może złożyć do sądu wniosek o ujawnienie wszystkich przedmiotów, które wchodzą do spadku. Po złożeniu takiego wniosku sąd może wezwać spadkobierców do złożenia oświadczenia, że nie ukryli żadnych przedmiotów wchodzących do spadku. Takie czynności mają na celu powstrzymanie spadkobierców od ukrywania tego co wchodzi do spadku. Wniosek o wyjawienie przedmiotów wchodzących do spadku powinien wyglądać następująco:
Wniosek jest bezpłatny. Składamy go w osobiście w sądowym biurze podawczym lub wysyłamy listem poleconym (składamy tyle egzemplarzy ile jest uczestników postępowania + jeden egzemplarz dla sądu). Sądem właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego
f) Wykonawca testamentu powinien wykonywać swoje obowiązki starannie i powinien udzielać wszystkim spadkobiercom informacji o tym jaki jest przebieg sprawy,
g) Po wywiązaniu się ze wszystkich swoich obowiązków, wykonawca testamentu powinien oddać spadkobiercom wszystko co uzyskał w związku z pełnieniem swojej funkcji,
h) Wykonawca testamentu nie ma prawa używać pieniędzy i innych rzeczy ze spadku.
Z drugiej jednak strony wykonawcy testamentu należy się odpowiednia zapłata za sprawowanie swoich obowiązków oraz zwrot wszelkich pieniędzy, które wykonawca zapłacił z własnej kieszeni w związku z wykonywanie swoich obowiązków.
WYJĄTEK:
Wykonawca testamentu nie dostaje żadnej zapłaty jeśli z testamentu wynika, że powinien on wykonywać swoje obowiązki bezpłatnie! Oczywiście w takiej sytuacji osoba, która została wyznaczona na wykonawcę testamentu może odmówić podjęcia się obowiązków,
i) Wykonawca testamentu może wystąpić do sądu z wnioskiem o zabezpieczenie spadku (gdy z jakiejkolwiek przyczyny spadek może zostać zniszczony, usunięty lub uszkodzony, albo grozi mu jakiekolwiek inne niebezpieczeństwo). Spadek może zostać zabezpieczony poprzez jego spisanie, oddanie pod dozór, złożenie do depozytu, ustanowienie nad nim zarządu tymczasowego, albo ustanowienie dozoru (w przypadku nieruchomości). Wniosek o zabezpieczenie spadku powinien wyglądać następująco:
- wniosek należy złożyć do sądu rejonowego, który jest właściwy ze względu na miejsce położenia spadku. Jako uczestników postępowania należy wymienić w nim wszystkie osoby, które są spadkobiercami, ponieważ ich dotyczy sprawa. Wniosek możemy wysłać listem poleconym lub złożyć osobiście w biurze podawczym, które znajduje się w każdym sądzie,
- wniosek składamy w takiej ilości egzemplarzy ilu jest uczestników postępowania. Do tego należy złożyć jeden egzemplarz dla sądu – w opisywanym przykładzie złożymy 3 egzemplarze pisma, warto również sporządzić jeden egzemplarz dla siebie i zatrzymać go w domu,
- wniosek podlega opłacie w wysokości 50 zł. Można je opłacić znakami sądowymi (kupujemy je w kasie sądu i naklejamy na pierwszą stronę pisma), gotówką na poczcie (dowód opłaty trzeba dołączyć do pisma, które idzie do sądu) albo przelewem bankowym (wygenerowany elektronicznie dowód dokonania przelewu dołączamy do wniosku).