Dział spadku przez sąd jest jedynym rozwiązaniem w sytuacji, wktórej spadkobiercy nie mogą się porozumieć i zawrzeć umowy o dział spadku. W takim wypadku należy:
KROK 1 – Sporządzenie wniosku
Na początku należy sporządzić wniosek o dział spadku. We wniosku obowiązkowo muszą znaleźć się informacje o tym jakie posiadamy potwierdzenie, że to właśnie my jesteśmy spadkobiercami (takie potwierdzenie to postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku, albo notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, o których była mowaw podrozdziale 1.4.). Należy także poinformować sąd czy był przeprowadzony spis rzeczy zmarłego (inwentarz) oraz czy spadkobierca nie pozostawił żadnych testamentów.
Jeśli w skład spadku wchodzi nieruchomość (np. dom, mieszkanie czy działka) to do wniosku należy dołączyć dokument, który będzie potwierdzeniem, że ta nieruchomość przed śmiercią należała do spadkodawcy, np. odpis z księgi wieczystej (można go uzyskać w sądzie, który prowadzi księgę wieczystą dla danej nieruchomości)
Wniosek o dział spadku powinien wyglądać następująco:
KROK 2 – Opłacenie pisma
Wniosek należy opłacić w kwocie 50 zł. Można to zrobić na poczcie (wtedy dołączamy do wniosku dowód wpłaty), w kasie sądu (kupując znaki sądowe i naklejając na pierwszą stronę wniosku) lub przelewem bankowym (wygenerowany elektronicznie dowód przelewu dołączamy do wniosku).
W tytule należy napisać: „Opłata za wniosek o działspadku po…”
KROK 3– Gdzie składamy wniosek?
Złożyć wniosek w sądzie rejonowym, który jest właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Jeśli takiego miejsca zamieszkania nie da się ustalić, wniosek należy do sądu właściwego ze względu na miejsce położenia spadku.
Wniosek składamy w kilku egzemplarzach - jeden egzemplarz składamy dla sądu, a ponadto składamy tyle identycznych egzemplarzy ilu jest uczestników postępowania.
Nawet jeśli złożymy wniosek w złym sądzie to i tak zostanie on przesłany do sądu właściwego.
KROK 4 – Co nas czeka w sądzie?
Sąd wyznacza rozprawę. Na rozprawie sąd będzie pytał między innymi o: wiek, zawód, stan rodzinny, zarobki swoje i małżonka/małżonki oraz zażąda wyjaśnień w jaki sposób do tej pory korzystaliśmy ze spadku oraz o inne okoliczności, które mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcie sądu.
Nie zapomnijmy zabrać ze sobą dowodu osobistego, bo będzie nam potrzebny żeby potwierdzić przed sądem swoją tożsamość.
Na podstawie wniosku i wszystkich informacji, które sąd uzyska ustalany jest skład spadku.
Później ustala się jego wartość i przyznaje rzeczy należące do spadku konkretnym osobom.
UWAGA:
Jeśli sąd który zajmuje się sprawą znajduje się daleko, najpóźniej na pierwszej rozprawie (!) możemy ustnie złożyć wniosek o przeniesienie sprawy do sądu, który znajduje się bliżej miejsca zamieszkania wszystkich spadkobierców albo do sądu w pobliżu, którego znajduje się spadek.
Taka zmiana właściwości sądu jest możliwa tylko w postępowaniu o dział spadku, ponieważ generalną zasadą jest, że sprawy z zakresu dziedziczenia rozpoznawane są przez sąd rejonowy właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy.
Przykład:
Andrzej, kolega Stefana z Sopotu, napisał testament, w którym przekazał domek letniskowy nad morzem Stefanowi, jego żonie i dzieciom – Hannie i Pawłowi. Sądem, który będzie dzielił spadek jest Sąd Rejonowy w Gdańsku, bo Stefan przed śmiercią zamieszkiwał w Sopocie. Jest to jednak bardzo niewygodne dla rodziny Kowalskich ponieważ wszyscy mieszkająna Dolnym Śląsku i muszą jechać ponad 500 km żeby stawiać się na rozprawach.
Mogą jednak na pierwszej rozprawie poprosić sędziego żeby przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków, ponieważ znajduje się on najbliżej miejsca zamieszkania spadkobierców (rodziny Kowalskich).
UWAGA:
Jeśli sąd który zajmuje się sprawą znajduje się daleko, najpóźniej na pierwszej rozprawie (!) możemy ustnie złożyć wniosek o przeniesienie sprawy do sądu, który znajduje się bliżej miejsca zamieszkania wszystkich spadkobierców albo do sądu w pobliżu, którego znajduje się spadek.
Taka zmiana właściwości sądu jest możliwa tylko w postępowaniu o dział spadku, ponieważ generalną zasadą jest, że sprawy z zakresu dziedziczenia rozpoznawane są przez sąd rejonowy właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy.
Przykład:
Andrzej, kolega Stefana z Sopotu, napisał testament, w którym przekazał domek letniskowy nad morzem Stefanowi, jego żonie i dzieciom – Hannie i Pawłowi. Sądem, który będzie dzielił spadek jest Sąd Rejonowy w Gdańsku, bo Stefan przed śmiercią zamieszkiwał w Sopocie. Jest to jednak bardzo niewygodne dla rodziny Kowalskich ponieważ wszyscy mieszkająna Dolnym Śląsku i muszą jechać ponad 500 km żeby stawiać się na rozprawach.
Mogą jednak na pierwszej rozprawie poprosić sędziego żeby przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków, ponieważ znajduje się on najbliżej miejsca zamieszkania spadkobierców (rodziny Kowalskich).
